„Czyste powietrze wokół nas”
Programu edukacji antytytoniowej dla dzieci przedszkolnych „Czyste powietrze wokół nas”.
W ramach realizacji „Programu Ograniczenia Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu w Polsce” Powiatowa Stacja Sanitarno- Epidemiologiczna w Biłgoraju wraz z naszym przedszkolem rozpoczęła wdrażanie programu edukacji antytytoniowej dla dzieci przedszkolnych „Czyste powietrze wokół nas”.
Program skierowany jest do najstarszej grupy przedszkolaków- 5-6 latków, ich rodziców i opiekunów, a jego głównym celem jest wzrost kompetencji rodziców w zakresie ochrony dzieci przed ekspozycją na dym tytoniowy oraz wykształcenie u dzieci świadomej umiejętności radzenia sobie w sytuacjach, w których inne osoby palą przy nich papierosy.
Cele szczegółowe programu to:
- wykształcenie umiejętności rozpoznawania różnych źródeł dymu (w tym dymu papierosowego),
- zwiększenie wrażliwości dzieci na szkodliwość dymu papierosowego,
- zwiększenie wiedzy na temat skutków palenia papierosów,
- zwiększenie wrażliwości dzieci na miejsca, w których mogą być narażane na dym.
Ponieważ palą koledzy, starsze rodzeństwo, rodzice - przykład jest zaraźliwy - również ten zły. Edukacja antynikotynowa staje się niezbędnym elementem wychowania społecznego, szczególnie, gdy weźmiemy pod uwagę zjawisko biernego palenia. Dla dzieci w wieku przedszkolnym bierne palenie oznacza między innymi:
zmniejszoną gotowość szkolną,
zaburzenia rozwoju psychoruchowego,
zaburzenia zachowania dziecka,
zwiększoną częstość występowania przewlekłego zapalenia ucha środkowego,
zmniejszenie odporność immunologicznej organizmu;
Dorośli nie zdają sobie sprawy, że paląc narażają swoje dzieci na choroby związane z nałogiem tytoniowym. Z badań wynika, że w Polsce ponad 4 mln dzieci w wieku od 0- 14 lat wzrasta w „atmosferze biernego palenia”. Dzieci te trzy i pół raza częściej zapadają na choroby układu oddechowego. Bierne palenie wpływa na młody organizm wielokierunkowo i w sposób złożony. Bierny palacz wdycha zalegający w pomieszczeniu dym, jego strumień boczny, w którym stężenie substancji rakotwórczych jest 50 razy większe niż w strumieniu głównym. Tak więc biernie palenie może być bardziej niebezpieczne od czynnego.
Walce z biernym paleniem nie sprzyjają nieprawidłowe wzorce zachowań społecznych, rzadko jest bowiem ono postrzegane w kategoriach zagrożenia. Palenie przy dzieciach jest prawie normą. Walka z nałogiem palenia papierosów jest bardzo trudna, trzeba więc uczynić wszystko co możliwe, aby przez odpowiednią profilaktykę ustrzec przed nim dzieci. Do podstawowych metod wychowania przeciw tytoniowego należy dawanie właściwego przykładu, który działa na wszystkie strony psychiki dziecka, w celu skłonienia go do chęci upodobnienia się do osoby niepalącej. Widzimy więc jak ważną i potrzebną jest edukacja antynikotynowa od najmłodszych lat.
Celem cyklu zajęć jest: rozwijanie umiejętności określania różnych źródeł dymów, umiejętności określania przyczyn wydobywania się różnych dymów, uwrażliwianie na szkodliwość dymu papierosowego, uświadomienie dzieciom skutków palenia papierosów, uwrażliwienie ich na miejsca, w których mogą być narażone na dym, unikanie dymu papierosowego.
Poszczególne zajęcia są skoncentrowane na pobudzeniu różnych form aktywności dziecka przez zabawy twórcze, tematyczne, grupowe, konstrukcyjne. Na zajęciach dzieci wykonują odpowiednie rysunki, których celem jest uświadomienie szkodliwości dymu papierosowego. Dzieci wykonują ćwiczenia oddechowe i relaksacyjne przy akompaniamencie muzycznym, uświadamiają sobie iż oddychanie świeżym powietrzem jest zdrowe. W formie pantomimy naśladują zachowanie osób niepalących i palących, projektują własne znaczki z hasłem NIE PAL PRZY MNIE i odpowiednim rysunkiem o szkodliwości palenia tytoniu.
W wyniku tych zajęć dzieci mogą usystematyzować swoją wiedzę na temat szkodliwości dymu nikotynowego, zastanowić się, w jaki sposób można i trzeba zachowywać się, gdy narażonym się jest na wdychanie dymu z papierosa.
Zajęcia pobudzają ciekawość życiową dzieci i systematyzują ich wiedzę na temat szkodliwości palenia, dzieci uczą się radzenia sobie w sytuacjach trudnych i szkodliwych. Wprowadzenia wychowania antynikotynowego jako części wychowania zdrowotnego dla tej grupy wiekowej stanowi pierwsze ogniwo w łańcuchu działań edukacyjnych na rzecz kształtowania świadomych postaw antynikotynowych dzieci przedszkolnych.
Zorganizowaliśmy również konkurs plastyczny pt: „Co zanieczyszcza powietrze?”, którego przewodniczącą była Pani Maria Wójcik z Powiatowej Stacji Sanitarno- Epidemiologicznej w Biłgoraju. Autorzy zwycięskich prac otrzymali indywidualne nagrody rzeczowe ufundowane przez Sanepid. Prace dzieci można obejrzeć w budynku Powiatowej Stacji Sanitarno- Epidemiologicznej w Biłgoraju.
Realizacja programu gwarantuje wszechstronne podejście do profilaktyki antytytoniowej-wpływa nie tylko na dziecko, ale także na jego rodzinę oraz personel przedszkola, czyli osoby z którymi przedszkolak spędza najwięcej czasu i które na tym etapie życia są dla niego autorytetem.
Opracowała: Agnieszka Momot